න්යශ්ටික අවි සහ එහි ඉතිහාසය
න්යශ්ටික බෝම්බය
"A nuclear weapon is an explosive device that derives its destructive force from nuclear reactions, either fission or a combination of fission and fusion. Both reactions release vast quantities of energy from relatively small amounts of matter."(Wikipedea)
දැනට ලෝකයේ ප්රධාන න්යශ්ටික අවි වර්ග දෙකක් තිබේ.
1. Fission weapons(atomic bomb,පරමාණු බෝම්බය)
2. Fusion weapons(hydrogen bombs, හයිඩ්රිජන් බෝම්බය)
පරමාණු බෝම්බය
මේකෙදි කරන්නේ පරමානුවක neutron එකක් තව පරමානුවක් එක්ක ගැටීමෙන් chain reaction එකක් ඇති කිරීම. මෙම ඝට්ඨණයේදී පරමානු කැඩීමෙදී පරමානුවෙන් සුලු ස්කන්ද ප්රමානයක් ශක්තිය බවට හැරවෙනවා. ස්කන්දය සුලු ප්රමානයක් වූවත් අයින්ස්ටයින්ගේ සමීකරණයට අනුව නිදහස් ශක්තිය විශාල ප්රමානයක් වෙනවා.
E - ලැබෙන ශක්තිය
m - විනාශ කරන ස්කන්ධය
c - ආලෝකයේ ප්රවේගය (නත්පරයට මීටර් 300,000,000)
මේකට බොහෝ වේලාවට පාවිච්චි කරන්නේ enriched uranium හෝ plutonium. මේ ක්රියාවලිය පටන්ගන්න එක්කො මේවා ලොකු වේගයකින් එකකට එකක් හප්පනවා, නැතිනම් එකපාරටම ලොකු පීඩනයකට ලක් කරනවා.
හයිඩ්රිජන් බෝම්බය
මේක හදන්න ගොඩක් අමාරුයි. ඒ උනාට මේකෙ බලය පරමානු බෝම්බයක් වගේ 500 ගුනයකටත් වැඩිය වැඩියි.
මේකෙදි කරන්නෙ Deuterium(2H) හා Tritium(3H) දෙක එකතු කරලා Helium(He) හදන එක. මේකෙදිත් ස්කන්ධ ප්රමානක් ශක්තිය බවට හැරෙනවා වගේම ප්රතික්රියාවෙන් නිදහස් වෙන neutrons, පරමානු බෝම්බයක ඇතිවෙන ප්රතික්රියාවත් ඇති කරනව.
ලෝකයේ හදපු ලොකුම හයිඩ්රිජන් බෝම්බය තමයි රුසියාවෙ Tsar බෝම්බය. ඒක ජපානයට දාපු න්යශ්ටික බෝම්බ දෙකේම එකතුව වගෙ 1400 ගුනයක් බලගතුයි.
පිපිරුම් බලය
(kT)=kilotons of TNT
න්යශ්ටික අවියක පිපිරුම් බලය මනින්නෙ kT වලින්. 1kT ක් කියන්නේ TNT ටොන් 1000 කට සමාන පිපිරුම් බලයකට.
ලෝකයේ සිදු වූ න්යශ්ටික පිපිරීම්
න්යශ්ටික පිපිරීම්
1.Trinity
ඇමරිකාව
Trinity Site, New Mexico
ලෝකයේ පලමු න්යශ්ටික පිපිරීම.
1945-07-16
18-20 kT
Trinity Site, New Mexico
ලෝකයේ පලමු න්යශ්ටික පිපිරීම.
1945-07-16
18-20 kT
2.Little Boy
ඇමරිකාව
Hiroshima
යුද්ධයකදී පලමු පාවිච්චිය.
1945-08-06
12–18 kT
3.Fat Man
ඇමරිකාව
Nagasaki
යුද්ධයකදී අන්තිම පාවිච්චිය.
1945-08-09
18–23 kT
4.Test Baker
ඇමරිකාව
Bikini island
පලමු වතුර යට පිපිරවීම.
1946-07-25
23 kT
5.RDS-1
රුසියාව
පලමු රුසියානු පිපිරවීම
1949-08-29
22 kT
6.Hurricane
බ්රිතාන්යය
Montebello Islands, Western Australia
පලමු බ්රිතාන්ය පිපිරවීම
1952-10-03
25 kT
බ්රිතාන්යය
Montebello Islands, Western Australia
පලමු බ්රිතාන්ය පිපිරවීම
1952-10-03
25 kT
7.Ivy Mike
ඇමරිකාව
Enewetak
පලමු පර්යේශන හයිඩ්රිජන් බෝම්බය
1952-11-01
10,400 kT
8.Joe 4
රුසියාව
පලමු රුසියානු හයිඩ්රිජන් බෝම්බය
1953-08-12
400 kT
9.Castle Bravo
ඇමරිකාව
Bikini Atoll
අනපේක්ශිත සුලං නිසා විශාල පරිසර හානියක් සිදුවිය.
ඇමරිකාව අත්හදා බැලූ ලොකුම බෝම්බය
1954-03-01
15,000kT
ඇමරිකාව
Bikini Atoll
අනපේක්ශිත සුලං නිසා විශාල පරිසර හානියක් සිදුවිය.
ඇමරිකාව අත්හදා බැලූ ලොකුම බෝම්බය
1954-03-01
15,000kT
10.RDS-37
රුසියාව
Kazakh
1955-11-22
1,600 kT
11.Grapple X
බ්රිතාන්යය
christmas island, Australia
පලමු බ්රිතාන්ය හයිඩ්රිජන් බෝම්බය
1957-11-08
1,800 kT
http://www.youtube.com/watch?v=qeFgqsw56bk
12.Gerboise Bleue
ප්රංශය
Algerian Sahara desert
පලමු ප්රංශ පරමානු බෝම්බය
1960-02-13
70 kT
13.Tsar Bomba
මේ බෝම්බය ඉතා විශේෂයි. මෙය තමයි ලෝකයේ මෙතෙක් පිපිරුන ලොකුම බෝම්බය. ඒක ජපානයට දාපු න්යශ්ටික බෝම්බ දෙකේම එකතුව වගෙ 1400 ගුනයක් බලගතුයි. මේකෙන් පොලවට වෙන හානිය අඩු කරන්න මේක පිපිරෙව්වෙ පොලවට කිලෝමීටර් 4 ක් උඩදි. ඒත් මේකෙ ගිනි බෝලය පොලවේ ගෑවෙන තරමට ලොකු උනා.
රුසියාව
1961-10-31
57,000 kT
14. 596 test
චීනය
චීනයේ පලමු පරමානු බෝම්බය
1964-10-16
22 kT
15. Test No. 6
චීනය
චීනයේ පලමු හයිඩ්රිජන් බෝම්බය
1967-06-17
3,300 kT
16.Canopus
ප්රංශය
Fangataufa atoll
පලමු ප්රංශ හයිඩ්රිජන් බෝම්බය
1968-08-24
2,600 kT
17.Smiling Buddha
ඉන්දියාව
Pokhran Test Range
ඉන්දියාවේ පලමු පරමානු බෝම්බය
1974-05-18
12 kT
18. Pokhran-II
ඉන්දියාව
ඉන්දියාවේ පලමු හයිඩ්රජන් බෝම්බය. නමුත් තරමක් අසාර්ථක උනා.
1998-05-11
60 kT
ඉන්දියාවේ පලමු හයිඩ්රජන් බෝම්බය. නමුත් තරමක් අසාර්ථක උනා.
1998-05-11
60 kT
19. Chagai-I
පකිස්ථානය
Ras Koh Hills
පකිස්ථානයේ පලමු පරමානු බෝම්බ අත්හදා බැලීම
1998-05-28
40 kT
No comments:
Post a Comment